ایران وکلا
ایران‌وکلا
arrow icon

فرق اجاره و سرقفلی چیست؟ از دیدگاه حقوقی به زبان ساده

زمان مطالعه
زمان مطالعه: 8 دقیقه
تاریخ انتشار
۱۱ اسفند ۱۴۰۳
تصویر شاخص سرقفلی
خلاصه مطلب در ۳۰ ثانیه

اجاره و سرقفلی دو مفهوم مهم در قوانین املاک ایران هستند که اغلب با هم اشتباه گرفته می‌شوند. اجاره به معنای استفاده موقت از ملک است، در حالی که سرقفلی بیشتر به معنای بهره‌برداری بلندمدت و خرید حق اقتصادی یک مکان تجاری است.

اجاره و سرقفلی دو واژه با مفاهیم حقوقی متفاوت و مهم در حوزه املاک هستند که ممکن است به‌طور مکرر شنیده باشید، اما تفاوت‌های آن‌ها را نمی‌دانید. اجاره یک قرارداد موقت است که در آن، مستأجر تنها حق استفاده از ملک را برای مدت زمانی مشخص به‌دست می‌آورد، در حالی که سرقفلی به معنای حق اقتصادی برای بهره‌برداری بلندمدت از یک ملک تجاری است. در سرقفلی، مستأجر نه تنها از ملک استفاده می‌کند، بلکه می‌تواند از ارزش تجاری آن بهره‌برداری کند و حتی این حق را به دیگران منتقل نماید. به‌طور کلی، اجاره برای استفاده موقت و سرقفلی برای مالکیت فرصت‌های اقتصادی در املاک تجاری است. داشتن یک وکیل متخصص در هر مسئله و موضوع پرونده‌ای لازم است.

چگونه تفاوت اجاره و سرقفلی را به زبان ساده درک کنیم؟

برای بسیاری از افراد، مفاهیم حقوقی مثل اجاره و سرقفلی پیچیده و گنگ به نظر می‌رسند. اما اگر این مفاهیم را با مثال‌های ساده و روزمره توضیح دهیم، درک آن‌ها آسان‌تر خواهد شد.

تصور کنید شما یک خانه یا مغازه را برای مدتی مشخص اجاره می‌کنید؛ در این حالت، شما فقط حق استفاده موقت از آن ملک را دارید. این همان مفهوم ساده اجاره است. اما در مورد سرقفلی، موضوع متفاوت است؛ شما علاوه بر حق استفاده از محل، ارزش تجاری آن مکان یا حقی خاص را می‌خرید که حتی ممکن است به دیگران انتقال دهید یا برای طولانی‌مدت از آن بهره‌برداری کنید.

در حقیقت، اجاره بیشتر به معنای استفاده کوتاه‌مدت از یک ملک است، در حالی که سرقفلی نوعی سرمایه‌گذاری اقتصادی بلندمدت محسوب می‌شود.

پس اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم: اجاره یعنی استفاده، اما سرقفلی یعنی مالکیت یک فرصت اقتصادی در ملک!

برای مشاهده بهترین وکیل تهران کلیک کنید. مشاهده

اجاره و سرقفلی: تعریف و جایگاه قانونی

اجاره و سرقفلی از مفاهیم کلیدی در قوانین ایران محسوب می‌شوند که هر یک جایگاه و کاربرد خاص خود را دارند. به طور خلاصه و همان طور که پیش‌تر گفتیم؛ اجاره قراردادی است که بر اساس آن، مالک (موجر) استفاده از ملک یا مال خود را در اختیار شخص دیگری (مستأجر) قرار می‌دهد. در مقابل سرقفلی یک حق مالی است که معمولاً برای بهره‌برداری از یک محل تجاری ایجاد می‌شود و در عرف و قوانین ایران جایگاه خاصی دارد. در شهر‌های بزرگ مثل تهران، برای همچین پرونده‌هایی بودن بهترین وکیل ملکی تهران میتواند بهترین نتیجه را در بر داشته باشد.

ثبت نام وکیل

تفاوت‌های اصلی بین اجاره و سرقفلی

تفاوت‌های اصلی بین این دو به طور خلاصه در نوع حق استفاده و مدت زمان آنهاست که در ادامه، برای درک بهتر، به تفصیل به این موارد خواهیم پرداخت.

تفاوت از نظر مالکیت

  • اجاره: مالکیت همچنان در اختیار موجر باقی می‌ماند و مستأجر تنها حق استفاده موقت دارد.
  • سرقفلی: مالکیت عین ملک ممکن است متعلق به موجر باشد، اما مستأجر می‌تواند حقوق اقتصادی و بهره‌برداری طولانی‌مدت داشته باشد.

تفاوت از نظر مدت قرارداد

  • اجاره: معمولاً مدت زمان مشخصی دارد و پس از آن مستأجر موظف به تخلیه ملک است.
  • سرقفلی: می‌تواند به صورت دائمی یا بلندمدت انتقال یابد و حتی به وراث مستأجر منتقل شود.

در هر شهری از ایران که هستید، میتوانید با مراجعه به بهترین وکلای ملکی اون شهر مشکل خود را حل کنید که ما در زیر لیست چندتا از بهترین وکلای کارکشته و ماهر ملکی و تخلیه مستاجر را آورده‌ایم:

بهترین وکیل تخلیه مستاجر تهران

بهترین وکیل ملکی مشهد

بهترین وکیل تخلیه مستاجر اصفهان

بهترین وکیل تخلیه ملک شیراز

تفاوت از نظر حق انتقال به غیر

  • اجاره: مستأجر بدون اجازه موجر نمی‌تواند ملک را به دیگری واگذار کند.
  • سرقفلی: مستأجر دارای حق انتقال است، مگر اینکه در قرارداد قید شده باشد که چنین حقی ندارد.

مقاله مرتبط: فسخ قرارداد ملک؛ صفر تا صد نکات مهم در سال 1403

arrow icon
اینفو دوم سرقفلی

در یک نگاه؛ تفاوت‌های اصلی بین اجاره و سرقفلی

برای درک بهتر تفاوت‌های میان اجاره و سرقفلی، می‌توانیم آن‌ها را هم به صورت جدول مقایسه‌ای بررسی کنیم. این جدول به شما کمک می‌کند تا با مقایسه ویژگی‌های کلیدی هرکدام، تفاوت‌های اصلی بین این دو مفهوم حقوقی را به‌راحتی و سریع درک کنید.

مفهوماجارهسرقفلی
تعریفقراردادی است که بر اساس آن مستأجر حق استفاده موقت از ملک را به‌دست می‌آورد.حق مالی که برای بهره‌برداری از یک محل تجاری یا ملک خاص به مستأجر داده می‌شود.
مدت زمانمعمولاً مدت مشخصی دارد و پس از آن مستأجر موظف به تخلیه ملک است.معمولاً بلندمدت است و می‌تواند حتی به وراث مستأجر منتقل شود.
حق انتقال به غیرمستأجر نمی‌تواند بدون اجازه مالک، ملک را به دیگری منتقل کند.مستأجر حق انتقال سرقفلی به شخص دیگر را دارد (مگر در قرارداد منع شده باشد).

مزایا و معایب اجاره و سرقفلی

انتخاب بین اجاره و سرقفلی به عوامل مختلفی مانند نیازها، بودجه و نوع استفاده شما از ملک بستگی دارد. هرکدام از این دو مفهوم، مزایا و معایب خاص خود را دارند. اجاره معمولاً گزینه‌ای انعطاف‌پذیر و با هزینه اولیه کمتر است، در حالی که سرقفلی به عنوان یک سرمایه‌گذاری بلندمدت، ارزش اقتصادی بیشتری ایجاد می‌کند اما پیچیدگی‌های حقوقی و هزینه اولیه بالاتری دارد.

مزایای اجاره

  • انعطاف‌پذیری در انتخاب مدت زمان استفاده
  • هزینه اولیه کمتر نسبت به سرقفلی

معایب اجاره

  • محدودیت در اعمال تغییرات در ملک
  • عدم حق انتقال به غیر

مزایای سرقفلی

  • امکان بهره‌برداری طولانی‌مدت
  • ارزش اقتصادی بالاتر برای مستأجر

معایب سرقفلی

  • نیاز به پرداخت مبلغ اولیه بالا
  • پیچیدگی‌های حقوقی بیشتر
اینفو اول سرقفلی

چطور قرارداد اجاره یا سرقفلی امن تنظیم کنیم؟

قوانین جدید در سال 1403 ایجاب می‌کند که تنظیم قراردادهای اجاره و سرقفلی با دقت و آگاهی کامل از قوانین و شرایط طرفین صورت گیرد. برای جلوگیری از بروز مشکلات حقوقی در آینده، لازم است که تمام شرایط مورد توافق به طور واضح و دقیق در قرارداد ذکر شود. همچنین، از ثبت رسمی قرارداد در مراجع قانونی باید اطمینان حاصل گردد. برای افزایش امنیت قرارداد، توصیه می‌شود طرفین قرارداد مشاوره حقوقی از یک وکیل متخصص دریافت کرده و قرارداد را توسط ایشان بررسی کنند. این اقدام می‌تواند از بروز هرگونه سوءتفاهم یا اختلاف جلوگیری کرده و حق و حقوق طرفین را به‌خوبی حفظ نماید.

مقاله مرتبط: انفساخ قرارداد چیست؟ تفاوت فسخ و انفساخ به زبان ساده

arrow icon

نکات کلیدی برای تنظیم قرارداد اجاره و سرقفلی

  • توجه به شرایط قرارداد: بندهای قرارداد اجاره یا سرقفلی را با دقت بررسی کنید.
  • مشورت با وکیل: قبل از امضای هر قرارداد، حتماً از یک وکیل ملکی کمک بگیرید.
  • ثبت رسمی قرارداد: برای جلوگیری از مشکلات حقوقی، قرارداد را به صورت رسمی ثبت کنید.

قوانین سرقفلی و اجاره در سال 1403

قوانین مرتبط با سرقفلی و اجاره در سال 1403 تغییراتی را تجربه کرده‌اند تا شفافیت بیشتری برای طرفین قرارداد فراهم شود. در زمینه سرقفلی، مقررات جدید بیشتر بر نحوه تعیین مبلغ سرقفلی، شرایط انتقال آن به غیر و حقوق وراث متمرکز شده است. از سوی دیگر، در بخش اجاره، اصول کلی مطابق با مواد 466 الی 503 قانون مدنی ایران باقی مانده‌اند، اما تأکید بیشتری بر ثبت رسمی قراردادها و پیشگیری از اختلافات حقوقی شده است. آگاهی از این قوانین می‌تواند به شما کمک کند تا قراردادهای مطمئن‌تری منعقد کنید.

تغییرات جدید در قانون سرقفلی در سال 1403

در سال 1403، تغییراتی در قوانین سرقفلی اعمال شده که بر نحوه تعیین مبلغ سرقفلی و انتقال آن تأثیر گذاشته است.

اجاره در قانون مدنی ایران

اجاره همچنان تابع مواد466  الی 503 قانون مدنی است و اصول آن تغییری نداشته است.

نقش وکیل در قراردادهای اجاره و سرقفلی

وکیل کارکشته ملکی که در حوزه تنظیم قرارداد هم تخصص دارد، نقشی کلیدی در تنظیم و بررسی قراردادهای اجاره و سرقفلی ایفا می‌کند. بسیاری از افراد هنگام تنظیم این قراردادها با مسائل حقوقی پیچیده‌ای روبه‌رو می‌شوند که ممکن است منجر به اختلافات و مشکلات قانونی در آینده شود. برترین وکلای تنظیم قرارداد تهران می‌تواند با بررسی دقیق قرارداد و شرایط قانونی، از حقوق طرفین قرارداد محافظت کند و از بروز مشکلات جلوگیری نماید.

برای مشاوره و دریافت خدمات حقوقی در زمینه اجاره و سرقفلی، می‌توانید به سایت معتبر ایران وکلا مراجعه کنید و از تجربه و تخصص وکلای این مجموعه بهره‌مند شوید.

اینفو سوم سرقفلی

نتیجه گیری

در نهایت، تفاوت‌های اجاره و سرقفلی به‌وضوح نشان می‌دهد که هرکدام از این مفاهیم کاربرد و اهداف متفاوتی دارند. اجاره برای استفاده موقت و کوتاه‌مدت از ملک مناسب است، در حالی که سرقفلی فرصتی برای سرمایه‌گذاری بلندمدت و بهره‌برداری اقتصادی است. با توجه به تغییرات قوانین سال 1403، آگاهی از شرایط حقوقی و استفاده از مشاوره وکیل در تنظیم قراردادها، به‌ویژه در موارد پیچیده‌تر، امری ضروری است. بنابراین، انتخاب درست و آگاهانه بین این دو گزینه می‌تواند به‌طور چشمگیری از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری کند.

کارشناس حقوقی ایران وکلا
تیم تحریریه ایران وکلا
تیم تحریریه "ایران وکلا" شامل نویسندگان با سابقه در نوشتن مقالات حقوقی و وکلا به‌عنوان مشاور حقوقی می‌شود؛ وکلا در تیم تحریریه در کنار نویسندگان حضور مستمر داشته و بر موارد حقوقی درج شده در مقالات، نظارت دارند.
دیدگاهتان را بنویسید