کالاهای ممنوعه گمرک ایران؛ لیست کالاهای ممنوعه 1404

کالاهای ممنوعه گمرکی به آن دسته از کالاها اشاره دارند که با قوانین اسلامی، قوانین کشور و ارزش‌های اجتماعی سازگار نیستند. این گروه شامل مواردی مانند مشروبات الکلی و گوشت‌های حرام می‌شود. علاوه بر این، کالاهایی که ممکن است به اقتصاد کشور آسیب برسانند یا بهداشت عمومی، فرهنگ و امنیت را تهدید کنند نیز جزو کالاهای ممنوعه به حساب می‌آیند. به عنوان مثال، واردات اسلحه تنها با مجوز وزارت مربوطه مجاز است. دولت هر سال لیست جدیدی از کالاهای ممنوعه را منتشر می‌کند که در قانون اساسی در گروه ۲۷ قرار دارند. این لیست شامل حدود ۶۰۰ قلم کالا است که وزارت صنعت با واردات آن‌ها مخالفت می‌کند و وارداتشان تنها با مجوز وزارت امنیت امکان‌پذیر است. همچنین، تمامی کالاهای گروه ۲۷ تحت ممنوعیت موقت واردات قرار دارند. اگر شما فردی هستید که قصد دارید واردات کالا انجام دهید و از لیست کالاهای ممنوعه برای واردات آگاهی ندارید، این مقاله می‌تواند برای شما مفید باشد.

کالاهای ممنوعه چیست؟

در حوزه واردات کالا، لیست کالاهای ممنوع گمرک ایران شامل انواع کالاهایی است که به دلایل مختلف، از جمله محدودیت‌های بهداشتی، کشاورزی و صنعتی، اجازه ورود به کشور را ندارند.

هر سال، در ابتدای سال، لیست کالاهایی که واردات آن‌ها ممنوع است، منتشر می‌شود. این لیست به دو گروه ۴ و ۲۷ تقسیم می‌شود. گروه ۴ شامل کالاهای لوکس یا کالاهایی است که مشابه داخلی دارند و در سال ۱۳۹۷ تأیید و به وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغ شده است. این گروه حدود ۱۵۵۰ قلم کالا را در بر می‌گیرد.

گروه ۲۷ نیز شامل تقریباً ۶۰۰ قلم کالا است که وزارت صنعت، معدن و تجارت ممنوعیت واردات آن‌ها را تصویب کرده است. در صورت دریافت مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت، می‌توانید کالاهای گروه ۲۷ را به کشور وارد کنید.

اهمیت داشتن وکیل متخصص در پرونده‌های گمرکی و مرزی

در شهر مرزی زابل، به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص و نزدیکی به مرزهای بین‌المللی، دانستن دقیق مقررات گمرکی و آشنایی با لیست کالاهای ممنوعه وارداتی و صادراتی اهمیت ویژه‌ای دارد. در این منطقه، تخلفات ناخواسته در زمینه ورود یا خروج کالا می‌تواند تبعات حقوقی و کیفری جدی به همراه داشته باشد، بنابراین همکاری با بهترین وکیل زابل که تجربه و دانش کافی در زمینه حقوق گمرکی و امور مرزی دارد، می‌تواند از بروز مشکلات حقوقی پیشگیری کند و روند قانونی تجارت را تسهیل بخشد.

اهمیت آگاهی از وسایل ممنوعه در مرز زمینی

یکی از نکات مهم برای فعالان اقتصادی و حتی مسافران، آگاهی از وسایل ممنوعه در مرز زمینی است. برخی اقلام نظیر مواد مخدر، مشروبات الکلی، اسلحه گرم و سرد، تجهیزات جاسوسی و برخی کالاهای فرهنگی یا پزشکی خاص، جزو مواردی هستند که حمل آن‌ها از مرزهای زمینی به‌ویژه در زابل ممنوع است. عدم توجه به این موضوع می‌تواند موجب توقیف کالا یا حتی بازداشت فرد حامل شود، از این‌رو آگاهی پیشاپیش از این موارد ضروری است.

آشنایی با کالاهای ممنوعه، مجاز و مشروط وارداتی

همواره این پرسش مطرح می‌شود که واردات چه کالاهایی ممنوع است؟ پاسخ این پرسش بستگی به قوانین به‌روزرسانی‌شده گمرک و وزارت صمت دارد، اما به‌طور کلی کالاهایی مانند محصولات دارای مصرف غیرضروری لوکس، تجهیزات مخرب محیط‌زیست، کالاهای دارای مشابه تولید داخل با ظرفیت بالا، و برخی مواد شیمیایی خطرناک در فهرست کالاهای ممنوعه وارداتی قرار دارند. در مقابل، کالاهای مجاز وارداتی شامل اقلامی هستند که نیاز کشور را تأمین می‌کنند و محدودیتی برای ورود ندارند، مشروط به رعایت ضوابط قانونی. همچنین باید تفاوت بین کالای مشروط و کالای ممنوع را به‌درستی شناخت تا در مسیر قانونی دچار مشکل نشد.

آنچه مسافران باید درباره کالاهای همراه و خروجی بدانند

مسافران نیز باید با لیست کالاهای مجاز همراه مسافر و وسایل ممنوعه برای خروج از کشور آشنا باشند. خروج اشیای عتیقه، فرش‌های با ارزش خاص، فلزات گرانبها بیش از حد مجاز، و برخی اقلام فرهنگی و مذهبی بدون مجوز، از جمله موارد ممنوعه برای خروج از کشور است. همچنین، شناخت تفاوت کالای مشروط و کالای ممنوع از منظر قانونی اهمیت دارد؛ کالای مشروط، کالایی است که واردات یا صادرات آن نیاز به اخذ مجوز خاص دارد، اما کالای ممنوع به‌کلی فاقد اجازه قانونی برای ورود یا خروج از کشور است. مشاوره با یک وکیل متخصص در این زمینه می‌تواند ابهامات را رفع کرده و از مشکلات احتمالی جلوگیری کند.

لیست کالاهای ممنوع گمرک برای مسافران در سال 1403

مسافران خروجی

مسافران خروجی به افرادی اطلاق می‌شود که قصد ترک ایران را دارند. قوانین و مقررات گمرکی مربوط به کالاهای همراه این مسافران به شرح زیر است:

تمامی مسافران خروجی، چه ایرانی و چه خارجی، مجازند علاوه بر وسایل سفر و لوازم شخصی، کالاهای ایرانی را تا سقف تعیین‌شده برای مسافران ورودی همراه خود داشته باشند، به شرطی که هیچ‌یک از این کالاها جنبه تجاری پیدا نکند. همچنین، اتباع خارجی که به‌طور رسمی در ایران مشغول به کار یا تحصیل هستند، در پایان دوره فعالیت خود می‌توانند لوازم شخصی خود را در حد معقول و بدون نیاز به مجوز یا کارت بازرگانی از کشور خارج کنند. کالاهایی که معمولاً مسافران تمایل دارند برای ورود به ایران یا خروج از کشور حمل کنند، در چند بخش زیر دسته‌بندی می‌شوند. قوانین و مقررات گمرکی مربوط به کالاهای همراه مسافر برای هر بخش به‌طور جداگانه توضیح داده شده است.

• خشکبار

قوانین و مقررات گمرکی مربوط به کالاهای همراه مسافر برای خشکبارهایی مانند ادویه، چای، پسته و زعفران به شرح زیر است: خروج انواع خشکبار به مقدار غیر تجاری مجاز است. حداکثر مقدار مجاز برای خروج پسته، ۱۰ کیلوگرم و برای زعفران، ۱۵۰ گرم به ازای هر گذرنامه است. همچنین، خروج پسته، مغز پسته، خشکبار و زعفران برای مسافران ایرانی به مقصد کشورهای عراق، سوریه و عربستان ممنوع است. این محدودیت شامل جهانگردانی که گذرنامه خارجی دارند، نمی‌شود.

• فرش و گلیم

خروج فرش دست‌بافت به‌همراه مسافر تا سقف ۲۰ مترمربع مجاز است و هیچ محدودیتی در تعداد قطعات فرش وجود ندارد، به شرطی که متراژ مجاز رعایت شود. خروج فرش از مرزهای هوایی، زمینی و دریایی مجاز است، اما خروج فرش‌های نفیس با ارزش تاریخی و فرهنگی ممنوع است. همچنین، خروج فرش به مقصد کشورهای عراق، سوریه و عربستان نیز مجاز نیست.

• ارز همراه مسافر

طبق مقررات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، خروج وجه نقد تا سقف ۵۰۰۰ یورو (یا معادل آن به ارزهای دیگر) برای هر مسافر آزاد است. همچنین، خروج نقدی ارز در قالب چک‌های مسافرتی بانکی نیز مجاز است.

• طلا و نقره

خروج زیورآلات شخصی تا ۱۵۰ گرم از مصنوعات طلا مجاز است. این زیورآلات شامل گوشواره، النگو، دستبند، ساعت طلا، گردنبند و پابند می‌شود. خروج مصنوعات و ظروف نقره به عنوان هدیه و سوغات تا ۳ کیلوگرم مجاز است، به شرطی که این اشیاء از آثار فرهنگی و تاریخی نباشند. خروج هر گونه سکه طلا از کشور ممنوع است.

• آثار هنری و اشیاء عتیقه

خروج اشیاء عتیقه، آثار هنری اصیل، کتاب‌های خطی و چاپ سنگی، قطعات خوش‌نویسی شده، اوراق مینیاتور، انواع سکه‌های گران‌بها و هر نوع اشیای تاریخی و میراث فرهنگی ممنوع است.

• سلاح و مهمات

خروج اسلحه، مهمات و تجهیزات نظامی از کشور ممنوع است.

مسافران ورودی

منظور از مسافران ورودی، افرادی هستند که قصد ورود به ایران را دارند. قوانین و مقررات گمرکی مربوط به کالاهای همراه این دسته از مسافران به شرح زیر است:

مسافران ایرانی یا غیر ایرانی که از خارج کشور یا مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی وارد می‌شوند، می‌توانند علاوه بر اسباب سفر و اشیای شخصی مستعمل خود که در صورت غیرتجاری بودن از پرداخت پایه حقوق ورودی معاف هستند، یک بار در سال کالا به ارزش حداکثر ۸۰ دلار با معافیت از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی وارد کنند. همچنین، در صورت غیرتجاری بودن، کالاهایی با ارزش بیش از این مقدار نیز با پرداخت حقوق گمرکی و دو برابر سود بازرگانی قابل ترخیص هستند.

اسباب سفر و اشیاء شخصی باید همراه مسافر باشند؛ در غیر این صورت، باید در زمان توقف او در خارج از مرز به مؤسسه حمل‌ونقل تحویل داده شوند و ظرف یک ماه قبل تا یک ماه بعد از ورود مسافر به گمرک برسند.

• ورود طلا، نقره و ارز

ورود ارز، اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام برای هر مسافر تا سقف ۱۰ هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزها مجاز است. مسافران ورودی باید طبق قوانین و مقررات گمرکی کالاهای همراه، هرگونه مازاد ارز را با ارائه اظهارنامه ارزی به شعب بانک ملی مستقر در مبادی ورودی اعلام و گواهی دریافت کنند. ورود زیورآلات شخصی مانند گردن‌بند، دست‌بند، گوشواره، انگشتر، النگو، ساعت و غیره به مقدار معقول و برای مصارف شخصی مجاز است. به‌طور مشخص، هر مسافر می‌تواند از هر نوع یک عدد (و در مورد گوشواره یک جفت و النگو شش عدد) با حداکثر وزن ۱۵۰ گرم به همراه داشته باشد. ورود مازاد بر این مقدار نیاز به مجوز از بانک مرکزی دارد.

ورود مازاد بر این مقدار، مشروط به کسب اجازه قبلی از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.

• هلی‌کوپتر و کوادکوپتر

طبق ماده ۱۲۲ قوانین و مقررات گمرکی کالاهای همراه مسافر، برای ورود هلی‌کوپتر و کوادکوپترها باید مجوز قانونی دریافت شود. همچنین در صورت خروج از کشور با این وسایل، افراد باید شرایط را به گمرک اعلام کنند.

• دارو

بر اساس قوانین و مقررات گمرکی کالاهای همراه مسافر، برای ورود دارو، مکمل‌های غذایی، ویتامین‌ها و مکمل‌های پروتئینی و ورزشی، باید مجوزهای قانونی از وزارت بهداشت دریافت شود.

• دخانیات

طبق قوانین و مقررات گمرکی کالاهای همراه مسافر، ورود سیگار به کشور برای هر مسافر به اندازه یک باکس معادل ۲۰۰ نخ سیگار یا ۵۰ عدد سیگار برگ مجاز است. همچنین، مقدار مجاز برای ورود تنباکو برای هر مسافر ۲۵۰ گرم است.

در سال 1404، برخی از کالاهای ممنوعه گمرک ایران شامل مواد مخدر، کالاهای تقلبی و غیرمجاز، سلاح و مهمات، کالاهای آسیب‌زننده به محیط‌زیست، و محصولات بهداشتی و غذایی فاقد مجوزهای لازم هستند. همچنین، واردات برخی از کالاها که به تولید داخلی آسیب می‌زنند یا با سیاست‌های اقتصادی کشور همخوانی ندارند، نیز ممنوع است. این قوانین به‌منظور حمایت از تولیدکنندگان داخلی و حفظ سلامت جامعه وضع شده‌اند و تجار و بازرگانان باید با دقت به این موارد توجه کنند تا از مشکلات حقوقی و مالی جلوگیری نمایند.

علت ممنوعیت کالاهای ممنوعه چیست؟

سیاست‌های اقتصادی و تجاری کشور توسط دولت و مجلس تعیین می‌شود؛ بنابراین هرگاه عاملی امنیت، آرمان‌ها یا اهداف جامعه را به خطر بیندازد، تلاش می‌شود تا با آن مقابله گردد. این مقابله ممکن است گاهی از طریق ممنوعیت ورود محموله‌های خاص انجام شود. به طور کلی، دلایل ممنوعیت واردات کالاهای خاص را می‌توان به صورت زیر خلاصه کرد:

• ممنوعیت به دلیل کیفیت نامناسب: کالاهایی که از استانداردهای جهانی برخوردار نیستند و نمونه‌های آزمایشگاهی آن‌ها تأیید نشده، در فهرست کالاهای ممنوع قرار می‌گیرند.
• ممنوعیت به دلیل شرع و عرف: اگر یک کالای خاص به عقاید مذهبی و عرف جامعه آسیب بزند، واردات آن ممنوع می‌شود. به عنوان مثال، مشروبات الکلی به دلیل تعارض با احکام اسلامی، وارداتشان ممنوع است.
• ممنوعیت به دلیل تهدیدات امنیتی: واردات انواع ماشین‌های جنگی، سلاح و دیگر ابزارآلات مشابه به دلیل تهدید امنیت کشور ممنوع است.

لیست واردات کالاهای ممنوعه در سال 1404

کالاهای ممنوعه وارداتی وزارت جهاد کشاورزی

اسب برای مسابقه	الاغ	ژامبون، سردست و قطعات آن با استخوان
گوشت اسب، الاغ سرد کرده یا منجمد	قاطر یا استرسرد کرده یا منجمد	جگر
خوک	میمون	مارماهی، ماهی کاد، سگ ماهی
کوسه ماهی ها، سفره ماهی، ماهی نیش دندان	گربه ماهی، پرتو ماهی ها و چارگوش ماهی ها	خرچنگ های دریایی آب شیرین یا خاردار
لابستر نروژی، لابستر صخره ای	لابستر دریایی، خرچنگ دم کوتاه	گل های سرخ
میخک	ارکیده	داوودی
سوسن	گل های انتوریوم	برگ زنبق
گوجه فرنگی زراعی و گلخانه ای	گوجه فرنگی گیلاسی	پیاز
موسیر	سیر	تره فرنگی و سایر سبزیجات سیر گونه
گل کلم و بروکلی	کلم بروکسل، کاهو کروی، کاسنی سالادی	هویج و شلغم
خیار و خیار ترشی	قارچ	قارچ های دنبلان
فلفل فرنگی	اسفناج	کنگر فرنگی
زیتون	کدو	سیب زمینی
مخلوط سبزیجات، ریشه مانیوک	لقاس، پائوتیا، خلال مغز پسته	گردوی کولا
گردوی آرکا	میوه کاج، استعمران، برحی، کبکاب، ربی	پیاروم
کلوته	مضافتی، شاهانی، زاهدی، انجیر	آواکادو
گلابی هندی، نارنگی، کلمانتین	گریپ فروت و پوملو	لیمو خشک و لیمو ترش تازه
مویز، انگوری، کاشمری سبز	هندوانه	پاپایا، سیب، گلابی
به، زردآلو، آلبالوهای ترش	آلو و گوجه	توت فرنگی
تمشک، توت کوهی، توت درختی و توت تمشکی

کالاهای ممنوعه وارداتی غذا و دارو

شیر، شیر خشک صنعتی از شیر شتر	خمیرهای لبنی برای مالیدن روی نان	کره بسته بندی شده 500 گرمی
پنیر تازه، پنیر حاصل از آب یا کشک، پنیر، پنیر رنده شده یا به صورت پودر،	عسل طبیعی	پنیر ذوب شده، پنیرهای دارای رگه های کپک آبی رنگ

کالاهای ممنوعه وارداتی مرکز دخانیات

سیگار برگ

سیگاریلو

سیگار حاوی توتون

کالاهای ممنوعه وارداتی صنایع معدنی

خاک رس رنگ زدا و گل سرشور، سنگ پا

مرمر، تراورتن، مرمریت، ماسه سنگ، قلوه سنگ

ریگ، گچ، سنگ گچ، سنگ آهک، سیمان سفید

کالاهای ممنوعه وارداتی شیمیایی و پلیمری

الکل اتیلیک و سایر عرق ها، خاکستر و فضولات حاصل از سوزاندن زباله شهرداری ها	ظروف ملامین	در، پنجره، چارچوب
انواع شمع	ضایعات کلینیکی	وان، ظرفشویی و دستشویی

کالاهای ممنوعه وارداتی چاپ و نوشت افزار

مغز مداد آرایشی	فرآورده ها برای فر زدن دائمی یا باز کردن مو، فیکساتور مو	املاح معطر
عود، دستمال مرطوب بهداشتی و آرایشی	موم موبر	صابون حمام و دستشویی
صابون گلسیرینه	صابون بچه، صابون رختشویی	لوازم برای دفتر کار و مدارس

کالاهای ممنوعه وارداتی منسوجات و پوشاک

چمن مصنوعی

کیف دست ساز، کمربند چرمی

کالاهای ممنوعه وارداتی صنایع ورزشی و خلاق

مصنوعات چوبی صنایع دستی، تابلوی منبت، تابلوی معرق

لباس اسکی به صورت دست

کفش مخصوص دوچرخه سواری دارای قفل برای چفت روی پدال

کالاهای ممنوعه وارداتی لوازم خانگی و اداری

سفالینه های شیشه ای	قوطی نوشابه و آب میوه
اجاق گاز فردار مبله	فر گازی توکار
ظرفشویی و روشویی، از فولاد ضد رنگ

کالاهای ممنوعه وارداتی صنایع ماشین و تجهیزات

بیل و بیلچه، قیچی باغبانی	اره دستی ویژه هرس، سوهان	انبردست
لوله بر	منگنه سوراخ کن

کالاهای ممنوعه وارداتی صنایع تجهیزات برقی و الکترونیکی

در باز کن تصویری	سینمای خانواده	رادیو پخش کن جیبی
انواع گیرنده دیجیتال تلویزیونی	کلید روشنایی	لامپ حبابی رشته ای تا ۴۰ وات

کالاهای ممنوعه وارداتی صنایع خودرو

خودروهای کارتینگ	موتورهای چهار چرخ و سه چرخ	آمبولانس
کامیون مخصوص حمل بتن آماده	کامیون های دارای دکل حفاری	کامیون های بتون ساز

لازم به توضیح است که بعضی از کالاها مانند سیگار، شمع و لوازم آرایشی بهداشتی و برخی از لوازم خانگی و اداری، می‌توانند با شرایط خاص وارد شوند.

قوانین واردات کالاهای ممنوعه

اگر کالاهایی که در فهرست ممنوعه قرار دارند به گمرک وارد شوند، طبق ماده ۱۰۵ قانون امور گمرکی، از ترخیص آن‌ها جلوگیری شده و به صاحب کالا یا نماینده قانونی او به صورت مکتوب اخطار می‌شود که باید حداکثر ظرف مدت سه ماه بار را با رعایت قوانین مرجوع کند.

چنانچه در این مدت صاحب بار اقدام لازم را انجام ندهد، گمرک کالا را ضبط کرده و وضعیت را به اطلاع نماینده یا خود شخص می‌رساند. به عنوان صاحب کالا، از تاریخ اعلام شده می‌توانید تا دو ماه به دادگاه اعتراض کنید و موضوع را حداکثر تا ۱۵ روز پس از مراجعه به دادگاه به گمرک اطلاع دهید. در غیر این صورت، بار شما به ضبط قطعی دولت خواهد رفت و دیگر نمی‌توانید برای آزادسازی آن اقدامی انجام دهید.

جمع بندی

در نهایت، شناخت کالاهای ممنوعه گمرک ایران در سال 1404 برای فعالان اقتصادی و تجار امری ضروری است. این آگاهی نه‌تنها به جلوگیری از مشکلات قانونی کمک می‌کند، بلکه به حفظ امنیت و سلامت جامعه نیز می‌انجامد. با توجه به تغییرات مداوم در سیاست‌ها و قوانین گمرکی، تجار باید به‌طور مستمر از اطلاعات جدید مطلع شوند و اقداماتی را در راستای رعایت قوانین انجام دهند. این رویکرد می‌تواند به موفقیت در تجارت و کاهش ریسک‌های مالی و قانونی منجر شود.