فرق قولنامه و مبایعه نامه در چیست؟تفاوت قولنامه، مبایعه نامه

توافق ضمنی در قرارداد با انجام معامله اصولا دو چیز جدا از هم هستند؛ در اولی ممکن است توافق کلامی صورت گیرد و به معامله ختم نشود؛ اما در دومی پول رد و بدل می‌شود. برای اینکه فرق بین قولنامه و مبایعه نامه را بتوانیم متوجه بشویم باید در ابتدا به تفکیک، هر کدام از این دو بپردازیم، فرق آن‌‌ها را درک کرده و ببینیم که چه کاربردی دارند. این مقاله برای کسانی که قصد نوشتن مبایعه نامه و قولنامه دارند و یا قصد خرید ملک و املاک دارند کاربرد دارد.

قولنامه چیست؟

وقتی شما قصد دارید معامله‌ایی انجام دهید، بایستی شرایطی از ابتدا فراهم باشد؛ اما گاهی ممکن است به هر دلیل این مقدمات در لحظه توافق میان دو طرف فراهم نشود. مثلا ممکن است خریدار هنوز تمام پول را تامین نکرده باشد یا اینکه انجام برخی کارهای اداری لازم باشد تا فروشنده به طور قانونی این امکان را بیابد که ملک یا دارایی خود را به‌ فروش برساند. در مواقعی این‌ چنینی، طرفین معامله آگاهانه توافق می‌کنند که در زمانی مشخص و با رعایت شرایطی که تعیین می‌کنند (شرایطی از جمله مکان نهایی کردن معامله، نحوه پرداخت وجه و …)، حاضر شوند و معامله را نهایی کنند. توافقاتی از قبیل موارد ذکر شده را در قراردادی با عنوان قولنامه مکتوب می‌کنند. قولنامه در بین افراد سالهاست باب است و بسیاری از املاک قولنامه‌ای معامله می‌شوند. در مواردی حتی فروش ملک سند دار بصورت قولنامه‌ای اتفاق می‌افتد که بار قانونی خود را دارد.

مبایعه نامه چیست؟

در ابتدا بهتر است به ریشه این کلمه اشاره کنیم، منظور از بیع، فروش مال خود به فرد دیگری است. اما برای معامله هر مالی، چه این مال ملک باشد چه غیر، نیازمند قرارداد یا سندی هستید که ثابت کند شما مالک دارایی مورد نظر هستید. سند یا قرادادی که برای اینکار استفاده می‌شود، به مبایعه‌نامه مشهور است. به عبارت دیگر مبایعه‌ نامه به قراردادی گفته می‌شود که هنگام معامله دارایی میان فروشنده و خریدار رد و بدل می‌شود و در آن توافق‌ها و تعهدهایی که این‌دو نسبت به همدیگر دارند، مکتوب می‌شود.
مبایعه‌نامه از نظر قانونی اعتبار بالایی دارد، از همین رو امروزه اکثر افراد برای تنظیم قرارداد موقت، از آن به عنوان جایگزین مطمئن‌تری به جای قولنامه استفاده می‌کنند. مبایعه‌نامه را می‌توان در سامانه ثبت اسناد به صورت قانونی ثبت کرد و کدرهگیری و هولوگرام رسمی دریافت کرد که همین امر اطمینان طرفین، به‌ویژه خریدار در هنگام معامله را افزایش می‌دهد. اعتبار مبایعه نامه بعد از فوت فروشنده به قوت خود باقی است و وراث ملزم به تعهد دربرابر آن هستند.

ماده ۳۳۸

بیع به معنای انتقال مالکیت یک مال در ازای پرداخت ثمن (بها) است. به عبارت دیگر، در بیع، فروشنده متعهد می‌شود که مالکیت مال را به خریدار منتقل کند و خریدار نیز متعهد می‌شود که ثمن را پرداخت کند.

ماده ۳۳۹

برای اینکه یک مبایعه‌نامه معتبر باشد، باید شرایط خاصی رعایت شود. این شرایط شامل:

• اهلیت طرفین: هر دو طرف باید دارای اهلیت قانونی برای انجام معامله باشند، یعنی بالغ و عاقل باشند.
• موضوع معین: موضوع معامله باید مشخص و معین باشد.
• ثمن معین: ثمن باید مشخص و معین باشد و قابل تعیین باشد.

ماده ۳۴۰

در این ماده به شرایط اضافی اشاره شده که ممکن است بر اساس توافق طرفین یا قوانین خاصی لازم باشد. این شرایط ممکن است شامل مواردی مانند عدم وجود موانع قانونی برای انجام معامله باشد.

مقاله مرتبط: مبایعه نامه چیست؟ موارد حقوقی مبایعه نامه

تفاوت بین قولنامه و مبایعه نامه

همانگونه که از ریشه این‌دو اصطلاح حقوقی مشخص است؛ قولنامه کلمه قول را در خود دارد و حاوی نوعی تعهد و قول است؛ اما مبایعه‌نامه از مشتق کلمه بیع تشکیل می‌شود و به قرارداد بیع یا قرارداد خرید و فروش اطلاق می‌شود. براین اساس مهمترین تفاوت مبایعه‌نامه و قولنامه در این است که قولنامه در واقع وعده‌ای است که به عنوان قرارداد یا بهتر است بگوئیم پیش‌قرارداد میان طرفین رد و بدل می‌شود؛ اما مبایعه‌نامه یک قرارداد واقعی میان طرفین معامله است.
با توجه به این نکته و از آن‌رو که مبایعه‌نامه یک تعهد اصلی است، به محض اینکه منعقد می‌شود، انتقال مالکیت از سمت خریدار به فروشنده صورت می‌پذیرد و خریدار، مالک دارایی مورد معامله محسوب می‌شود. درحالیکه در قولنامه انتقال مالکیتی وجود ندارد و تنها قول و قرارهای این‌کار انجام می‌شود، به‌طوریکه طرفین در آن متعهد می‌شوند، در آینده برای انجام معامله، اقدامات لازم را صورت دهند.
هنگامی که مبایعه‌نامه به صورت مکتوب میان طرفین تنظیم می‌شود؛ خریدار ملزم است وجه دارایی یا ملک و یا حداقل بخشی از آن‌را به فروشنده پرداخت نماید و در مقابل، فروشنده نیز موظف است، مبایعه‌نامه را در اختیار خریدار قرار دهد. اما قولنامه چنین نیست و در آن خریدار لزوماً مبلغی را به فروشنده پرداخت نمی‌کند، بلکه تنها از فروشنده قول خواهد گرفت که تا زمان آماده کردن مبلغ و وجه مال، او دارایی خود را به غیر نفروشد.
از آنجا که مبایعه‌نامه رسمیت حقوقی بیشتری دارد، مشاور املاک در زمان تنظیم آن بایستی از طریق مراجع قانونی از ‌جمله سایت اسناد رسمی، وضعیت سند مال یا ملک و همچنین عدم وجود مبایعه‌نامه دیگری برای آن را بررسی نماید. این کار از بروز مشکلات آتی چون فروش ملک به چند نفر جلوگیری می‌کند.

در هرصورت بایستی این نکته را مدنظر داشته باشید که علیرغم وجود تفاوت‌هایی میان مبایعه‌نامه و قولنامه، فرقی ندارد که قرارداد شما کدام یک است، در هر حالت پس از تنظیم مبایعه‌نامه یا قولنامه، فروشنده بایستی در زمان مشخص برای انتقال سند به دفاتر اسناد رسمی مراجعه نماید. اگر چنانچه او از این کار امتناع کرد؛ خریدار می‌تواند موضوع را به صورت حقوقی پیگیری نماید و از طریق دادگاه فروشنده را مجبور به این کار نماید.

ماده ۳۴۵

تعهدات فروشنده: این ماده به تعهدات فروشنده در بیع اشاره دارد. فروشنده موظف است که:

• مال موضوع بیع را به خریدار تسلیم کند.
• مال را در شرایط معین و سالم به خریدار منتقل کند.
• اطلاعات لازم درباره مال را به خریدار ارائه دهد.

ماده ۳۴۶

تعهدات خریدار: این ماده به تعهدات خریدار اشاره دارد. خریدار موظف است که:

• ثمن (بها) را در زمان و مکان معین پرداخت کند.
• مال را در شرایط معین و سالم دریافت کند.

ماده ۳۴۷

تأخیر در تسلیم یا پرداخت: این ماده به عواقب تأخیر در تسلیم مال یا پرداخت ثمن می‌پردازد. اگر یکی از طرفین (فروشنده یا خریدار) در انجام تعهدات خود تأخیر کند، طرف دیگر می‌تواند از حقوق قانونی خود استفاده کند و ممکن است بتواند درخواست خسارت کند.

قانون 10 مدنی درباره عقد قرارداد قولنامه و مبایعه نامه

ماده 10 قانون مدنی بیان می‌کند: “قراردادهای خصوصی در صورتی که با قوانین صریح مغایرت نداشته باشند، برای کسانی که آن را منعقد کرده‌اند، معتبر است.” این ماده اصل آزادی قراردادها را معرفی می‌کند و به اراده طرفین دامنه وسیع‌تری می‌دهد و از محدودیت‌های عقود معین خارج می‌شود. به طور کلی، اصل آزادی اراده که در این ماده ذکر شده، چهار اثر مهم دارد:

• طرفین می‌توانند به طور آزادانه شرایط و نتایج قرارداد را تعیین کنند.
•  اثر قرارداد تنها به افرادی که در آن حضور داشته‌اند محدود می‌شود (به جز در مورد تعهد به نفع ثالث).
•  قرارداد بر اساس توافق طرفین منعقد می‌شود و نیازی به رعایت تشریفات خاصی که در برخی عقود معین وجود دارد، نیست.
• طرفین موظف به رعایت مفاد قرارداد هستند.

می‌توان گفت که تفاوت اصلی بین قولنامه و مبایعه‌نامه در سطح رسمی بودن و جزئیات موجود در آن‌هاست. قولنامه بیشتر به عنوان یک توافق اولیه و غیررسمی عمل می‌کند و ممکن است به شکل شفاهی یا کتبی تنظیم شود، در حالی که مبایعه‌نامه یک قرارداد رسمی است که تمام جزئیات معامله، از جمله قیمت، زمان تحویل و شرایط پرداخت را به وضوح بیان می‌کند. بنابراین، در هنگام انجام معاملات، انتخاب صحیح بین این دو سند می‌تواند تأثیر زیادی بر حقوق و تعهدات طرفین داشته باشد.

نمونه مبایعه نامه (با فایل نمونه مبایعه نامه)

ماده 1 – طرفين قرارداد

1-1- فروشنده/فروشندگان ……… فرزند ………… به شماره شناسنامه ………… صادره از …………… کدملي ………. متولد …….. ساکن ………… تلفن ………… با وکالت/قيمومت/ولايت/وصايت ……….. فرزند ……….. به شماره شناسنامه ……….. متولد ………….. بموجب ………. .

1-2-  خريدار/خريداران  ……………… فرزند ………….. به شماره شناسنامه ……………. صادره از ……………… کدملي ………….. متولد ………….. ساکن ……………. تلفن …………… با وکالت/قيمومت/ولايت/وصايت …………….. فرزند ……… به شماره شناسنامه …………… متولد …………….. بموجب ……… .

ماده 2 – موضوع و مشخصات مورد معامله 

عبارتست از انتقال …………… دانگ يک …………….. داراي پلاک ثبتي شماره ……………. فرعي از ……………. اصلي قطعه ……………. واقـع در بخش ……….. حوزه ثبتي ………… به مساحت ………… متر مربع دارای سند مالکیت به شماره سریال ………… صفحه ……….. دفتر ……… بانضمام ……… دانگ پارکینگ شماره …………… فرعی و ……….. دانگ انباری شماره …. فرعی از ….. اصلی طبق سند رهنی شماره …. دفتر اسناد رسمی ………….. مورد رهن بانک ………… داراي حق اشتراک آب / برق / گاز / اختصاصي / اشتراکي / شوفاژ / روشن / غيرروشن / کولر/ تلفن داير/ غير داير به شماره …………… به نشاني ………. .

نکته: ماده ۳۴۲ قانون مدنی به تعریف بیع می‌پردازد و بیان می‌کند که بیع به معنای انتقال مالکیت عین یا منفعت مال در ازای پرداخت ثمن است. این ماده به‌عنوان پایه‌گذار مفاهیم بیع، شرایطی را که باید برای اعتبار یک معامله رعایت شود، مشخص می‌کند.

مواد ۳۴۸ تا ۳۶۱ به تفصیل به شرایط و آثار بیع می‌پردازند. این مواد شامل موارد زیر هستند:

• شرایط صحت بیع: این شرایط شامل اهلیت طرفین (یعنی هر دو طرف باید توانایی قانونی برای انجام معامله را داشته باشند)، موضوع معین (کالا یا خدمات باید مشخص و معین باشد) و ثمن معین (قیمت باید مشخص و قابل تعیین باشد) است.
• موانع بیع: این مواد به مواردی اشاره دارند که ممکن است باعث بطلان یا عدم اعتبار بیع شوند، مانند عدم وجود رضایت واقعی طرفین یا وجود عیوب در کالا.
• آثار بیع: این بخش شامل حقوق و تعهدات طرفین پس از انعقاد قرارداد است. به‌عنوان مثال، پس از بیع، فروشنده موظف است کالا را تسلیم کند و خریدار نیز باید ثمن را پرداخت کند. همچنین، در شرایط خاصی مانند بیع خیار (حق فسخ) و بیع مشروط (مشروط به تحقق یک شرط) نیز توضیحات لازم ارائه شده است.
• بیع معاطاتی: این نوع بیع بدون نوشتن قرارداد و فقط با عمل متقابل انجام می‌شود و به محض انجام عمل، بیع معتبر است.

ماده 3 – ثمن معامله

مبلغ ………………… ریال معادل …………………… تومان وجه رایج مملکتی تعیین و مورد توافق و تراضی طرفین قرار گرفت که به شرح ذیل از سوی خریدار / خریداران پرداخت می گردد :
3-1- مبلغ ………………… ريال معادل …………………….. تومان نقداً به موجب چک شماره ……………… عهده بانک ………………… مورخ ……………….. فی المجلس از ناحیه خریدار / خریداران به فروشنده به عنوان قسمتی از ثمن معامله پرداخت و فروشنده / فروشندگان با امضاء این مبایعه نامه اقرار به اخذ مبلغ فوق نموده اند .

3-2- قیه ثمن معامله که مبلغ …………….. ريال تعيين گرديد  ريال معادل …………………. ريال تعيين گرديد  تومان می باشد توافق گردید به شرح ذیل پرداخت گردد : 
 مبلغ ……………… و الباقی ثمن معامله که مبلغ ………………. می باشد به هنگام تنظیم سند رسمی و انتقال قطعی / وکالتی در دفترخانه شماره …………….. واقع در ……… .
 

تبصره 1 – عدم وصول چکها یا مطالبه مبلغ مندرج در بند 3-1 ماده 3 این مبایعه نامه از سوی فروشنده / فروشندگان تأثیری در صحت معامله ایجاد نخواهد کرد .
تبصره 2 – فروشنده متعهد گردید مورد معامله را در تاریخ …………….. صحیح و سالم تخلیه کامل نموده و در قبال اخذ رسید کتبی به خریدار تحویل نماید .

ماده 4 – شرايط مربوط به تنظيم سند 

4-1- طرفين متعهد شدند جهت تنظيم سند طبق قرارداد در تاريخ     /    /    14  در دفتر اسناد رسمي شماره ……. و یا دفترخانه ای که بانک یا سازمان متبوعه واقع در …………………. پیشنهاد نماید حاضر شوند و با انجام کلیه تعهدات و شرایط مندرج در مبایعه نامه نسبت به تنظیم سند رسمی مورد معامله اقدام نماید و فروشنده متعهد گردید سند را به نام خریدار یا هر کس که خریدار معرفی نماید انتقال دهد ، در ضمن اجرای تعهد به تنظيم سند از طرف فروشنده بنام انتقال گيرنده بعدي ، موکول به احراز انتقال از طريق ارائه قرارداد مي باشد . در صورت عدم حضور هر يک از طرفين در دفتر خانه اسناد رسمي براي تنظيم سند ، گواهي سر دفتر مثبت تخلف نامبرده مي باشد .

4-2-  عدم ارائه مستندات و مدارک لازم جهت تنظيم سند از طرف فروشنده و عدم پرداخت ثمن توسط خريدار در حکم عدم حضور است و سر دفتر در موارد مذکور مجاز به صدور گواهي عدم حضور مي باشد

ماده 5 – شرايط تسليم مورد معامله 

5-1- فروشنده موظف است مورد معامله را در تاريخ     /    /    14  با تمام توابع و ملحقات و منضمات آن تسليم خريدار کند و هر گونه موانع در استيفاء و بهره برداري کامل از مورد معامله را برطرف کند .    

5-2- در صورتيکه معلوم گردد مورد معامله به جهت قوه قاهره قابليت انتقال نداشته و اين عامل مربوط به زمان انعقاد مبايعه نامه باشد عقد باطل است و فروشنده موظف است ثمن دريافتي را به خريدار عودت نمايد .

5-3- در صورتيکه معلوم گردد مورد معامله به هر علتي غير از عامل قوه قاهره مانند رهن، مصادره، عمليات اجرائي دادگستري و يا اجراي اسناد رسمي، مستحق للغير و غصبـي بودن قانونـاً قابل انتقــال به خريـدار نبوده فروشنـده موظف است علاوه بر استرداد ثمن معامله معادل ………….. ريال بعنوان خسارت به خريدار بپردازد .نکته: مواد ۳۶۷ تا ۳۸۹ قانون مدنی به تفصیل به انواع بیع و شرایط مرتبط با آن پرداخته‌اند. یکی از مهم‌ترین موضوعات، بیع فضولی است که به معاملاتی اشاره دارد که بدون اجازه مالک انجام می‌شود. این نوع بیع تا زمانی که مالک آن را تأیید نکند، بی‌اثر است. اگر مالک بعد از انجام معامله آن را تأیید کند، آثار حقوقی آن از زمان انعقاد قرارداد معتبر خواهد بود. در غیر این صورت، مالک می‌تواند از حق فسخ خود استفاده کند و بیع را باطل اعلام کند. بیع معاطاتی نیز نوع دیگری از بیع است که بدون نوشتن قرارداد و تنها با عمل متقابل انجام می‌شود.در این حالت، به محض انجام عمل متقابل (مثل تسلیم مال و پرداخت ثمن)، بیع معتبر می‌شود. این نوع بیع در مواردی که طرفین نمی‌خواهند به‌طور رسمی قرارداد بنویسند، کاربرد دارد.

مواد همچنین به بیع مشروط و بیع سلف اشاره دارند. در بیع مشروط، اجرای بیع به تحقق یک شرط خاص وابسته است و در بیع سلف، کالا باید در آینده تحویل داده شود و قیمت آن در زمان معامله تعیین می‌شود. این دو نوع بیع به طرفین این امکان را می‌دهند که شرایط خاص خود را در قرارداد لحاظ کنند. موضوع دیگر حق فسخ است که به طرفین این امکان را می‌دهد که در صورت عدم رعایت شرایط قرارداد یا نقص در کالا، از قرارداد خارج شوند. همچنین، حق حبس به طرفین اجازه می‌دهد که تا زمان دریافت ثمن یا کالا، از تسلیم مال خودداری کنند. این حقوق به‌ویژه در معاملات پیچیده اهمیت زیادی دارند.

ماده 6 – آثار قرارداد 

6-1- اين قرارداد فروشنده را از هرگونه انتقال مورد معامله به هر عنوان و دليل به غير از خريدار منع مي کند . در صورت تخلف و انتقال به غير ، خريدار حق خواهد داشت درخواست فسخ قرارداد را نموده و يا با اقامه دعوي ابطال به طرفيت فروشنده و منتقل اليه ، الزام فروشنده را به انتقال مورد معامله بخواهد . در صورتيکه الزام ممکن نباشد خريدار حق فسخ معامله را دارد و فروشنده موظف است کليه هزينه هايي که خريدار متقبل شده بپردازد و معادل …………….ريال بعنوان خسارت تخلف از عدم انجام تعهد به وي پرداخت نمايد .

6-2- فروشنده متعهد است قبلاً و يا حداکثر تا زمان مقرر براي تنظيم سند رسمي کليه مجوزها و مدارک لازم از مراجع مختلف در خصوص مورد معامله از قبيل مفاصاحساب شهرداري ، مالياتي و غيره را اخذ نمايد . 

6-3- فروشنده مکلف است کليه بدهيهاي احتمالي در خصوص توابع ، اعيان ، مستحدثات و امکانات موجود در مورد معامله را حداکثر تا زمان تنظيم سند رسمي تسویه نمايد .

نمونه قولنامه (با فایل نمونه قولنامه)

ماده 1 – مشخصات طرفین قرارداد
1-1- فروشنده/فروشندگان ………………….. فرزند ……………..  شماره شناسنامه ………………… محل تولد  ………………….. شماره ملی ………………. متولد ………….       محل اقامت ……………………………شماره تماس  ……………….. .
1-2-  خریدار/خریدارن  ………………….. فرزند …………….. به شماره شناسنامه ………………… محل تولد…………………………..شماره ملی ………………. محل اقامت …………………………………………… تلفن ……………….. .
با وکالت / قیومیت / ولایت / وصایت ………………… فرزند ……………… به شماره شناسنامه ……………… متولد ………….  به موجب ……………

ماده 2 –  مشخصات مورد معامله
موضوع قرارداد: عبارت از …..
واگذاری شش دانگ یک قطعه ………………(در این قسمت /اپارتمان و یا ملک ویا زمین و…….) قید شود ،به مساحت……………………………    متر مربع دارای پلاک……………….. فرعی از اصلی مفروز و مجزی  از پلاک…………………. فرعی از اصلی مزبور واقع در اراضی  …………..  بخش   …………..   ثبتی  …………………. اعم از  عرصه و اعیان  با جمیع ملحقات عرفیه و شرعیه  عبارتست از  …………………..

ماده ۳ –  ثمن معامله و نحوه پرداخت
1-3- کل ثمن معامله عبارت است مبلغ ……………………..ریال، معادل …………………… تومان وجه رایج مملکتی تعیین که بنحو ذیل پرداخت می شود:
1.

نکته: ( مواد ۳۶۳ تا ۳۶۶ قانون مدنی ایران به موضوعات مرتبط با بیع و شرایط خاص آن پرداخته‌اند.

ماده ۳۶۳: این ماده به بیع معلق اشاره دارد، یعنی بیعی که تحقق آن به وقوع یک شرط معلق است. در این حالت، اثر حقوقی بیع به وقوع شرط وابسته است و تا زمانی که شرط محقق نشود، بیع اثر ندارد.

ماده ۳۶۴: در این ماده به بیع مشروط اشاره شده است. در بیع مشروط، طرفین می‌توانند توافق کنند که اجرای بیع به تحقق یک شرط خاص وابسته باشد. در این صورت، اگر شرط محقق شود، بیع به طور خودکار جاری می‌شود.

ماده ۳۶۵: این ماده بیان می‌کند که اگر شرط مقرر در بیع معلق یا مشروط محقق نشود، بیع از ابتدا بی‌اثر است و هیچ‌گونه اثر حقوقی ایجاد نمی‌کند. در نتیجه، هیچ‌یک از طرفین نمی‌توانند به تعهدات خود استناد کنند.

ماده ۳۶۶: در این ماده به حق فسخ در بیع مشروط اشاره شده است. اگر یکی از طرفین متوجه شود که شرط مقرر در بیع ممکن است محقق نشود، می‌تواند از حق فسخ خود استفاده کند و از ادامه قرارداد صرف‌نظر کند.)

ماده ۴- تنظیم سند رسمی
1-4- طرفین قرارداد متعهد هستند در مورخه ………………..تا پایان ساعت 2 اداری، ضمن تهیه مقدمات تنظیم سند، در دفترخانه اسناد رسمی شماره ………………………………واقع در ………………………………………….. حاضر شده

4-2- در صوتی که یکی از طرفین قرارداد، به تعهدات خود عمل نکند می بایست مبلغ ………………………………………………….. تومان، بابت جریمه عدم انجام تعهد به صرف مقابل بدهد و این جریمه بدل اصل تعهد نیست.

ماده ۵- آثار و شرایط قرارداد
1-5- مخارج تنظیم سند حق التحریر و حق الثبت و هزینه محضر بالمناصفه به  عهده طرفین است.
2-5- پرداخت  و تسویه کلیه بدهی  دیون به اداره مالیات و عوارض و……..به کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی به عهده فروشنده می باشد. 5-3- فروشنده / فروشندگان اذعان بر این امر داشت  که… ملک مورد معامله  جزو اراضی موات و ملی، اموال مصادره ای اداره سرپرستی و توقیفی و در رهن و وثیقه ای نبوده و یا  و منافع آن کلا یا جزا  به دیگری واگذار نشده و ممنوع المعامله نمی باشد.
در صورت  در رهن بودن فروشنده موظف است، قبل از تاریخ تنظیم سند رسمی نسبت به فک رهن اقدام نمایند.
5-4- چنانچه فروشنده / فروشندگان نسبت به فک رهن اقدام عملی  انجام ندهد، خریدار می تواند با مراجعه به مرتهن، فک رهن کند و با امضاء این قرارداد، خریدار وکیل و قائم مقام قانونی فروشنده در مورد فک رهن محسوب می گردد.
5-5- چنانچه خریدار به هر نحوی از انحاء، از انجام معامله استنکاف ورزد موظف به پرداخت وجه الالتزام به میزان  ……………………………  می باشد  که باید به طرف مقابل پرداخت گردد.

5-6- در صورتیکه معلوم گردد مورد معامله به جهت قوه قاهره قابلیت انتقال نداشته و این عامل مربوط به زمان انعقاد قرارداد باشد. قرارداد باطل است و فروشنده موظف است مبلغ دریافتی را به منتقل الیه مسترد کند.

5-7- در صورتیکه معلوم گردد مورد معامله به هر علتی غیر از عامل قوه قاهره مانند رهن بودن، مستحق الغیر بودن، عملیات اجرائی دادگستری و یا اجرای اسناد رسمی، غصبی بودن قانوناَ قابل انتقال به خریدار نباشد، فروشنده موظف است علاوه بر استرداد ثمن معامله، معادل  …………………………………  ریال به عنوان خسارت وجه الالتزام به طرف مقابل بپردازد.

ماده ۶- اسقاط  کافه خیارات خصوصا خیار غبن  افحش از طرفین، به استثناء اختیار تدلیس بعمل آمد.
این قرارداد با علم و اطلاع و رضایت کامل خریدار و فروشنده نسبت به مفاد و شروط آن در ۸ ماده و …… نسخه برابر تنظیم شده است و به امضا طرفین رسیده و توسط دو شاهد تصدیق و امضا شده است.

محل امضای خریدار و فروشنده                                                                        شهود

جمع بندی

با توجه به اهمیت و تأثیر این دو سند در معاملات، توصیه می‌شود که قبل از هرگونه اقدام، مشاوره حقوقی دریافت کنید تا از حقوق خود به خوبی محافظت کنید و از بروز مشکلات قانونی جلوگیری نمایید.